Ascocentrum ampullaceum

(Roxburgh) Schlechter 1913
Podrodzina: Epidendroideae
Plemię: Vandeae
Podplemię: Aeridinae

 

Foto: © Orchids & More. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Ascocentrum ampullaceum

Synonim: Aerides ampullacea Roxburgh, Angraecum campyloplectron Rchb. f., Gastrochilus ampullaceus (Roxburgh) Kuntze, Saccolabium ampullaceum (Roxburgh) LIndley.  

Występowanie:

Jest to storczyk szeroko rozpowszechniony na obszarze Himalajów, obejmującym tereny Nepalu, Sikkimu, Bhutanu, wzgórz Khasia w północno-wschodnich Indiach, Burmy, Tajlandii, Laosu, oraz prowincji Yunnan w południowo-zachodnich Chinach. W Indiach rośliny te rosną w rozproszonym świetle, często na zrzucających liście drzewach, na wysokościach 100-1000 m. W Tajlandii rosną w górach na zachód od Bagkoku w pobliżu granicy burmańskiej, oraz w północno-zachodnich górach, skąd są doniesienia o ich spotkaniu w pobliżu Mae Hong Son (Mae Hong Song), Mae Sot, Mae Sariang (Mae Sarieng) i Mae Ramat. W Burmie spotyka się je od Moulmein, po wzgórza Chin na zachodniej granicy, w pobliżu Mandalay i w pobliżu Yanka.   

Klimat:

Zanotowane skrajne temperatury to 43°C i 4°C.
Średnia wilgotność waha się od 50% pod koniec zimy do ponad 80% latem i jesienią.
Opady od 8 mm w styczniu-marcu do 299 mm w czerwcu.
Średnie temperatury (dzień/noc) od 30,0/12,8°C w styczniu do 36,1/23,3°C w maju.
Okres kwitnienia: Od stycznia do sierpnia, z maksimum w kwietniu-maju.

Uwagi różne:

Okres kwitnienia podawany w danych klimatycznych oparty jest na raportach hodowców. Christenson (1986) podaje, że uprawiana odmiana o kwiatach pomarańczowych wydaje się być bardziej wrażliwa na choroby grzybowe niż odmiana o kwiatach różowych.  

Uwagi dotyczące hybryd:

Liczba chromosomów wynosi 2n = 38. Ascocentrum ampullaceum jest używane w hybrydyzacji rzadziej niż inne gatunki tego rodzaju, a to z powodu tendencji do skupiania się kwiatów blisko pędu. Ta właśnie cecha, uważana za niepożądaną, jest często przekazywana potomstwu.

 

Informacje o roślinie i kwiatach:

Wielkość i typ rośliny:

Jest to karłowaty epifit o wzroście monopodialnym i wysokości 7,5-12,5 cm. 

Pseudobulwy/łodyga:

Brak. Pędy mogą osiągać długość 15-25 cm. Odgałęzienia wyrastają często u podstawy głównego pędu, co powoduje, że rośliny dość szybko rozrastają się w duże kępy. Wzdłuż dolnej części pędu wyrastają liczne długie, grube, mięsiste korzenie. 

Liście:

Liście mają 12-15 cm długości i 1,2-2,0 cm szerokości. Na pędzie jest zwykle 8-10 podłużnych liści. Są one osadzone blisko siebie, dwurzędowo, a ich podstawy ciasno obejmują pęd. Liście są grube, mięsiste, matowo zielone, mniej lub więcej poznaczone purpurowo, zwłaszcza gdy są uprawiane w jasnym świetle. Są skórzaste, nierówno rozcięte i ząbkowane na wierzchołku, rowkowane na górnej powierzchni, a na dolnej mają wybrzuszenie. Z wiekiem dolne liście opadają.  

Kwiatostan:

Kwiatostan ma 8-20 cm długości. Sztywny, poziomy lub opadający pęd kwiatowy, na krótkiej szypułce, wyrasta z kąta liściowego. Każdy pęd wytwarza równocześnie kilka kwiatostanów. Każdy kwiat wyrasta na szypułkowatej zalążni o długości zaledwie 1 cm. Kwiaty są gęsto rozmieszczone wzdłuż prawie całej długości kwiatostanu. 

Kwiaty:

20 lub mniej w kwiatostanie. Trwałe kwiaty mają 2,0-2,5 cm średnicy. Ascocentrum ampullaceum ma 2 różne odmiany kolorystyczne. Odmiana typowa ma kwiaty jaskrawe, o nasyconej barwie różowej lub różowo-fioletowej, natomiast druga odmiana, znana jako Ascocentrum ampullaceum var. aurantiacum Pradhan ma kwiaty ciemno pomarańczowo-czerwone. Ciemniejsze klony odmiany różowej są czasem nazywane var. moulmeinense hort. Kwiaty odmiany różowej są szeroko rozpostarte z szerokimi, zaokrąglonymi płatkami obu okółków, podczas gdy kwiaty odmiany pomarańczowej są nieco miseczkowate lub dzwonkowate w kształcie. Rozchylające się, jajowate płatki obu okółków są wąskie przy podstawie a zaokrąglone na wierzchołkach. Mają 1,0-1,3 cm długości i 0,5-0,6 cm szerokości. Wąska, języczkowata warżka ma często odcień nieco bledszy niż płatki. Jest krótsza niż płatki obu okółków, odgięta i ma zaokrąglony wierzchołek. Cylindryczna, spłaszczona ostroga ma ok. 1 cm długości, jest lekko rozdęta na wierzchołku i dłuższa niż warżka. Krótki prętosłup jest biały.

Tłumaczenie: Grażyna Siemińska


-----------------  U P R A W A  ----------------

Temperatura:

Roślina ciepłolubna.

Średnie temperatury dnia latem to 29-31°C, a średnie nocy 22-23°C, z amplitudą dobową 7-8°C. Najcieplejsze dni występują w czasie bezchmurnej pogody pod koniec zimy i wiosną, przed nadejściem deszczy monsunowych. Średnia temperatura takiego wiosennego dnia to 33-36°C, nocy 17-23°C, a dobowa rozpiętość obniża się z 18 do 10°C.  

Światło:

25000-35000 luksów. Umiarkowanie jasne światło powinno być nieco przefiltrowane lub rozproszone. Rośliny nie powinny być wystawiane na bezpośrednie działanie promieni południowego słońca. Cały czas należy zapewniać silny ruch powietrza.  

Podlewanie:

W okresie od późnej wiosny do jesieni opady deszczu są obfite. Następnie następuje spadek ilości opadów i nastaje okres czteromiesięcznej suszy. Ten suchy okres trwa aż do początku wiosny. Uprawiane rośliny powinny być mocno podlewane w okresie aktywnego wzrostu, ale korzenie muszą zawsze szybko wysychać po podlaniu. Podłoże wokół korzeni nigdy nie może być zleżałe ani rozmokłe. Gdy na jesieni nowe przyrosty osiągną dojrzałość, ilość wody należy stopniowo zmniejszyć.  

Nawożenie:

W okresie aktywnego wzrostu rośliny należy nawozić co tydzień 1/4-1/2 zalecanej dawki nawozu dla storczyków. Wielu hodowców stosuje zrównoważony nawóz przez cały rok. Inni od wiosny do lata stosują nawóz wysokoazotowy, przechodząc na wysokofosforowy późnym latem i jesienią. 

Podłoże:

Rośliny można uprawiać w pojemnikach z dobrym drenażem lub na podkładkach z korka lub paproci drzewiastej. Należy jednak zapewnić wysoką wilgotność, co oznacza, że latem rośliny powinny być podlewane co najmniej raz dziennie. W okresie wyjątkowo gorącej i suchej pogody tak zamocowane rośliny mogą wymagać nawet kilkakrotnego podlewania w ciągu dnia. Dla większości osób trudne jest zapewnienie kilkakrotnego podlewania w ciągu dnia. W takich przypadkach rośliny zwykle są sadzone do doniczek lub koszyczków, z zastosowaniem bardzo luźnego, szybko przesychającego, dość grubego podłoża z kory o średniej granulacji. Perlit i węgiel drzewny nadają podłożu przewiewność, zatrzymują część wilgoci oraz zapobiegają jego zakwaszeniu.  Rośliny te są szczególnie wrażliwe na zleżałe lub rozłożone podłoże, powinny więc być przesadzane natychmiast, gdy podłoże zaczyna ulegać rozkładowi. Jeśli przesadzanie wykonamy w momencie, gdy zaczynają pojawiać się nowe korzenie, to roślina przyjmie się i ukorzeni w możliwie najkrótszym czasie.  

Wilgotność powietrza:

80-85% latem i na początku jesieni i następnie spada stopniowo do prawie 55-60% na 2-3 miesiące przy końcu zimy i na początku wiosny.  

Okres spoczynku:

W zimie średnia temperatura dnia wynosi 29-32°C, nocy 13-14°C, z amplitudą dobową 15-19°C. W północnych Indiach jednak te warunki są nieco chłodniejsze. Tam zimą średnie temperatury dnia wynoszą 19-21°C, a nocy 7-10°C, z amplitudą dobową 11-12°C. Uprawiane rośliny powinny łatwo zaadaptować się do warunków temperaturowych w podanym zakresie. W środowisku naturalnym zimą opady deszczu są niewielkie, ale przez większość tego okresu dodatkowej wilgoci dostarcza obfita rosa oraz nocne mgły. Jednak pod koniec zimy, przez okres około miesiąca, powietrze jest tak suche, że nawet nie pojawia się poranna rosa. W zimie uprawianym roślinom należy zredukować ilość wody, tak aby wysychały między podlewaniami, ale nie mogą pozostawać zupełnie bez wody przez długi okres czasu. W okresie zimowym wystarczającą ilość wilgoci zapewnią okazjonalne zamgławiania wcześnie rano pomiędzy rzadkimi, lekkimi podlewaniami. Jednak późną zimą lub na początku wiosny, przez okres około miesiąca, dostarczanie wody należy ograniczyć do okazjonalnych lekkich zamgławiań wcześnie rano. Gdy roślina nie jest w okresie aktywnego wzrostu, nawożenie należy ograniczyć lub całkowicie go zaprzestać. W niskich temperaturach rośliny nie są w stanie wykorzystać nawozów, co powoduje ich nadmierne kumulowanie się w podłożu.